اصول ارگونومی کامپیوتر
اصول ارگونومی کامپیوتر. ارگونومی اصلاح و بهسازی محیط کار ، شغل و تجهیزات و تطابق ابزار و تکنولوژی با قابلیت ها و محدویت های انسان در رابطه با شیوه کار با کامپیوتر می باشد .
مهندسی فاکتورهای انسانی اصول و قوانین ویژه ای دارد که دانستن و عمل کردن به آن در رابطه با کار با کامپیوتر ضروری است .
ارگونومی چیست :
ارگونومی دانشی است که در حقیقت از رابطه عام و موثر انسان، ابزار سخن می گوید و می کوشد تا با شناخت تعامل این سه عامل ، بیشترین بهروری را برای اهداف تکاملی مقوله کار در سیستم پیچیده ی فن آوری امروزی آشکار سازد .
۱- ارگونومی عبارت است از ترکیب کردن علم با کار و محیط کار با مشخصات فیزیکی و روانی هر انسان مشغول به کار می باشد .
۲–علم ارگونومی سعی دارد با محدود کردن تنش های عصبی در محیط کار و ایجاد یک فضای کاری ارگونومی و استاندارد، محیطی را برای کارمندان بخصوص (کارمندانی که بیشترین کار آن ها با کامپیوتر انجام می شود ) فراهم سازد تا بتوانند در آن محیط بدون استرس تنش و خستگی زیاد به فعالیت های خود بپردازند . معمول است که آسان و راحت تر شدن کار ، سر و کار داشتن با وسایل و مواد مختلفی که تناسب کار با افراد انجام دهنده آن و بهبود ابزار و ادوات کاری ، همه باعث می شوند بر کارایی افزوده شود و در امور بهبود و پیشرفت حاصل شود.
۳-به طورکلی کاربرد ارگونومی در طراحی فرآیندها وسیستم ها ، تاثیر شایان توجهی بر افزایش کارایی ، کاهش هزینه های درمانی ، افزایش رضایت شغلی و افزایش بهره وری در محیط کار دارد.
شیوه کار با کامپیوتر :
در رابطه شیوه کار ر با کامپیوتر نیز اصول ارگونومی ویژه ای وجود دارد که دانستن آن ها برای کاربران رایانه ( به ویژه افرادی که ساعات زیادی از شبانه روز را با این وسیله سر و کار دارند ) ضروریست و در صورت بی توجهی به این اصول معرفی شده توسط محققین ارگونومی ، علاوه بر کاهش کارایی شخص ، اثرات زیان بار و جبران نا پذیری بر سلامت آنان خواهد گذاشت .از جمله کسانی که در معرض عوارض استفاده از رایانه قرار دارند ، متخصصین کامپیوتر هستند : چرا که استفاده از کامپیوتر در تمامی فرآیند های کاری از قبیل خواندن کتاب از قبیل انتخاب منبع ، تهیه و سفارش ، آماده سازی پروژه های جدید و بروز، کار با نرم افزار های مختلف و …… این نوع فعالیت ها با کامپیوتر امری اجتناب ناپذیر است.
رعایت نکردن اصول ارگونومی :
آسیب های ناشی از رعایت نکردن اصول و قوانین ارگونومی وارد می شود را می توان بر اساس در صد بیان کرد .
چشم ( ۷۴ در صد )
گردن ( ۶۸/۷ درصد )
ران ها (۲۷/۱ درصد)
برای دستیابی به اهداف ارگونومی باید به ویژگیهای سه مولفه زیر توجه شود:
- کارگر
- وظیقه
- محیط
نتایج به کار گیری ارگونومی در محل کار :
۱ پیشگیری از مشکلات اسکلتی و عضلانی میان شاغلین ….(کمردرد، درد شدید در مچ دست، گردن درد، درد ناحیه زامو و آرنج و …)
۲ کمک به شاغل برای پیشگیری از حوادث شغلی .
۳ افزایش رضایت مندی کارکنان آن سازمان .
۴ افزایش رفاه و آسایش کارکنان .
۵ افزایش بهروری در کار .
۶ کمک به افزایش تولید .
هدف از اجرای ارگونومی در محیط کاری :
* تشخیص ریسک فاکتور های محیط کار برای اختلالات اسکلتی – عضلانی و درک وشناخت متد های عمومی برای کنترل آن ها
* شناسایی علائم و نشانه های اختلالات اسکلتی عضلاتی. که ممکن است از مواجه شدن یا چنین ریسک فاکتور هایی حاصل شوند. وآشنا بودن با دستورالعملهای مراقبت بهداشتی
وضعیت اختلالات اسکلتی و عضلانی در کشور ایران :
بر پایه مطالعه ملی بیماریها و عوامل خطرزا در ایران در سال ۲۰۰۴ اختلالات اسکلتی عضلانی پس از بیماریهای قلبی عروقی در رتبه دوم بیماریهای ناشی از کار شناخته شده است.
اختلالات اسکلتی _ عضلانی در کار اداری
معمولا در بافتهای نرم شامل عضلات ،تاندونها،لیگامانها،اعصاب و عروق خونی بروز می کند و علائم آن شامل ناراحتی،درد،خستگی،کرخی و مور مور شدن در اندامهاست